Znieczulenie ogólne i miejscowe w stomatologii
Wielu ludziom wizyta u dentysty kojarzy się z bólem i nieprzyjemnymi odczuciami. Głównie jest to spowodowane wcześniejszymi doświadczeniami, kiedy nie były dostępne tak skuteczne znieczulenia, jakimi operują lekarze w dzisiejszych czasach. Niegdyś używano głównie „czystej” lidokainy. Aktualnie na rynku dostępnych jest wiele preparatów, które w zależności od wskazań mogą być zastosowane, m.in. bardzo popularna artykaina. Działanie ich zostało „ulepszone” poprzez dodanie do roztworów znieczulenia miejscowego adrenaliny lub noradrenaliny. Obydwa te środki powodują zwężenie naczyń krwionośnych w obrębie działającego znieczulenia, co pozwala zmniejszyć ilość podawanego leku, wydłużyć czas działania anestetyku, zmniejszyć ilość krwawienia, a także obniżyć maksymalne stężenie leku w osoczu.
Kiedy należy zastosować znieczulenie bez adrenaliny lub noradrenaliny?
Ze względu na zdolność tych środków do obkurczania naczyń krwionośnych przeciwwskazaniem do ich zastosowania są:
- Nadczynność tarczycy;
- Stosowanie antydepresantów;
- Stan po radioterapii okolicy twarzoczaszki;
- Stan po przebytym udarze mózgu;
- Pacjenci z zaburzeniami sercowo- naczyniowymi (konieczna konsultacja z lekarzem prowadzącym);
- Ciąża.
O tych sytuacjach należy poinformować lekarza przed rozpoczęciem zabiegu!
Znieczulenie ogólne („pod narkozą”)
Znieczulenie ogólne polega na zniesieniu świadomości pacjenta. Tę procedurę wykonuje lekarz specjalista anestezjologii.
Wśród chorych dorosłych wskazania do leczenia stomatologicznego w znieczuleniu ogólnym są rzadkie i dotyczą głównie sytuacji, w których znieczulenie miejscowe może być nieskuteczne lub występuje niemożność współpracy pacjenta, np. z powodu upośledzenia umysłowego.
Znacznie częściej do wykonania procedur stomatologicznych pod narkozą, w porównaniu do pacjentów dorosłych, kierowane są dzieci. Wskazaniami do znieczulenia ogólnego wśród tych pacjentów są:
- Brak możliwości współpracy ze względu na wiek;
- Autyzm;
- Upośledzenie umysłowe umiarkowanego i znacznego stopnia;
- Problemy psychiatryczne;
- Wrodzone choroby metaboliczne;
- Złożone wady serca;
- Udokumentowane znieczulenie na leki miejscowo znieczulające;
- Skomplikowane i rozległe procedury u małych dzieci, m.in.: liczne ekstrakcje zębów, zaopatrzenia rozległych urazów.
Przeciwwskazania do znieczulenia ogólnego dzieci w warunkach ambulatoryjnych:
- Wiek poniżej 1 roku życia;
- Ciężkie choroby układowe, które ograniczają jego wydolność;
- Przewidywana trudna intubacja (wady twarzoczaszki, mukopolisacharydoza)
- Dzieci z przerostem migdałków;
- Bezdech senny;
- Infekcje dróg oddechowych.
Leczenie stomatologiczne w znieczuleniu ogólnym wykonywane jest tylko, gdy są do tego bezwzględne wskazania. Wśród młodych pacjentów, z którymi ciężko nawiązać dobrą współpracę, stosowana jest premedykacja farmakologiczna oraz sedacja wziewna podtlenkiem azotu, na których temat mogą Państwo przeczytać w naszym poprzednim artykule.
Artykuł autorstwa Aleksandry Kozłowskiej
Bibliografia: [1]„Współczesna stomatologia wieku rozwojowego” pod red. prof.dr.hab. n.med. Doroty Olczak-Kowalczyk, wyd. I, 2020; [2] „Podstawy chirurgii stomatologicznej” pod red. Marzena Dominiak, Jan Zapała, Tomasz Gedrange, wyd. II, 2013
Nasze pozostałe artykuły
Znieczulenie ogólne, narkoza w stomatologii
Jak wygląda zabieg stomatologiczny w znieczuleniu ogólnym?
Stomatolog i dzieci
Wszystko o pierwszej wizycie stomatologicznej twojego dziecka.
Porównanie implant a most na zębach sąsiednich
Które rozwiązanie jest najlepsze?
