Etapy powstawania próchnicy
Etap I
Na powierzchni zęba pojawia się plamka tzw. plama próchnicowa, która z czasem ciemnieje (szybciej u osób palących i spożywających duże ilości kawy, herbaty itp.). Borowanie nie jest jeszcze w tej sytuacji koniecznie. Wystarczyć może zastosowanie preparatu likwidującego drobne ubytki lub też fluoryzacja.
Etap II
Działanie bakterii i kwasów powoduje głębsze zmiany – uszkodzenie zębiny. Wówczas mamy już do czynienia z ubytkiem wymagającym borowania i plombowania.
Etap III
Zmiany zaczynają docierać do miazgi zęba. Na tym etapie już odczuwany jest ból. Jeżeli po borowaniu okaże się, że pod ubytkiem pozostanie jeszcze część zdrowej zębiny, ząb można uratować. Natomiast jeżeli próchnica dotknęła już miazgi, oznacza to, że ząb należy zatruć, usunąć nerwy, oczyścić kanały i wypełnić je specjalnym materiałem. Zabieg ten nazywany jest leczeniem kanałowym. Ząb co prawda będzie już martwy, ale jednak nie zostanie usunięty.
Etap IV
Etap ten polega na martwicy miazgi. Pacjent nie odczuwa już bólu, ale nie znaczy to, że stan zapalny nie postępuje – przeciwnie, martwa miazga stanowi doskonałą pożywkę dla bakterii, które mogą atakować sąsiadujące zęby, a nawet rozprzestrzeniać się na cały organizm (serce, kości, stawy, żyły). W takiej sytuacji może powrócić ból, ale już o zdecydowanie większym nasileniu. Ponadto pojawia się opuchlizna, a nawet podwyższona temperatura. Jeżeli stomatolog dostrzega szansę, próbuje jeszcze ratować taki ząb. Jeśli jednak jest to niemożliwe, pozostaje wyjście ostateczne – ekstrakcja czyli usunięcie zęba.
Zapobieganie próchnicy
Zmianom próchniczym możemy zapobiec w najprostszy sposób – regularnie szczotkując zęby (najlepiej po każdym posiłku) oraz ograniczając do minimum spożywanie cukrów w diecie. Zaleca się również doczyszczanie przestrzeni międzyzębowych specjalną nicią dentystyczną oraz stosowanie płynów do płukania jamy ustnej. Możemy też udać się do stomatologa na zabieg fluoryzacji. Fluor jest naturalnym minerałem, który pomaga wzmacniać i odbudowywać szkliwo. Ponadto możemy poddać się zabiegowi usuwania osadu nazębnego („siedziby” bakterii) tzw. piaskowaniu oraz skalingowi – usuwaniu kamienia. W celu kontrolowania stanu uzębienia należy co najmniej raz na pół roku zgłaszać się na wizyty do stomatologa.