Czym jest próchnica 
Mało kto z nas wie, że próchnica zębów jest chorobą zakaźną. Występuje we wszystkich krajach na świecie i związana jest m.in. z warunkami cywilizacyjnymi. Za jej powstanie odpowiedzialne są bakterie, które rozwijają się w ustach w wyniku nagromadzenia płytki nazębnej. Procesy życiowe wspomnianych bakterii prowadzą do wytwarzania kwasu z cukrów pochodzących z pożywienia. Efektem tych przemian jest spadek pH w ustach, a co za tym idzie również na powierzchni zębów. Obniżenie pH powoduje natomiast w dalszym etapie dyfuzję składników mineralnych ze szkliwa czyli tzw. demineralizację. Należy jednak pamiętać, że na tym etapie proces ten jest odwracalny, a wystarczy do tego wzrost pH w ustach. Ubytek powstaje tylko wówczas, gdy procesy niszczenia (demineralizacji) przeważają nad procesami odbudowy szkliwa. W tej sytuacji konieczne jest borowanie i plombowanie zęba.
Reasumując, można stwierdzić, że w powstawaniu próchnicy biorą udział cztery główne czynniki:
- bakterie
- cukry
- podatność zęba
- czas
Podatność zębów na próchnicę jest cechą indywidualną – jest różna u każdego człowieka. Wpływ na nią mają zarówno geny, jak i warunki bytowo-socjalne, w których przebywa dana osoba. Kluczowe znaczenie mają tu dwa pierwiastki: wapń i fosfor. Dostarczane są one w okresie płodowym, ale równie istotne jest ich dostarczanie w okresie wzrostu dziecka, gdyż w znacznej mierze przyczyniają się one do obniżenia podatności zębów na próchnicę.
Aby doszło do rozwoju próchnicy, trzy pierwsze czynnik muszą mieć możliwość jednoczesnego zadziałania w danym czasie. Jednak właściwa higiena jamy ustnej ochroni nawet podatne na próchnicę zęby.
Miejscami, które są szczególnie podatne na powstawanie próchnicy są powierzchnie styczne, przy szyjkach zębów, w zagłębieniach i bruzdach. Występowanie zaburzeń wydzielania śliny również może sprzyjać zmianom w kierunku próchnicy. Wynika to z faktu, że ślina ma naturalne właściwości bakteriobójcze oraz pomaga wypłukiwać resztki pożywienia z ust.
Rodzaje próchnicy
Próchnica ostra (tzw. wilgotna) – najczęściej występuje u pacjentów w młodym wieku, ponieważ szkliwo u nich nie jest jeszcze dostatecznie „twarde” i bakterie mają do niego lepszy dostęp. Próchnica ta rozwija się bardzo szybko.
Próchnica przewlekła (tzw. sucha) – ten rodzaj próchnicy występuje najczęściej u osób dorosłych i przebiega wolno. Wynika to z faktu wytwarzania tzw. wtórnej zębiny, która spowalnia proces psucia się zęba.
Próchnica zatrzymana – jest to próchnica przewlekła, która uległa zatrzymaniu. Przyczyny tego zjawiska nie są do końca poznane. W pewnych sprzyjających warunkach (efektywne zabiegi higieniczne) stwierdzono nawet cofanie zmiany próchniczych.
Próchnica kwitnąca – polega na stosunkowo szybkim rozwoju próchnicy na kilku zębach jednocześnie. Dotyczy zwykle miejsc, które z reguły są wolne od takich zmian. Przyczyną takiej próchnicy jest przede wszystkim zła higiena jamy ustnej, spożywanie dużych ilości słodyczy, wrodzony niedorozwój szkliwa, niedostateczna ilość śliny itp.
