Aparat stały – jest to typ aparatu ortodontycznego na stałe zamocowany w jamie ustnej. Pacjent nie może sam go ściągać ani regulować, zajmuje się tym wyłącznie lekarz dentysta.
Wiec, aparat został założony i pacjent będzie musiał z nim żyć co najmniej jeden rok. Pierwsza myśl, która przychodzi do głowy pacjenta: „czy ja kiedykolwiek przyzwyczaję się do niego?” Mija pierwszy tydzień i aparat staje się czymś normalnym i zwyczajnym.
Przez pierwsze parę dni, póki trwa proces adaptacji do aparatu, pacjent może doświadczać dyskomfortu: ból podczas żucia, a nawet dokuczliwe bóle samoistne zębów. Jeśli uczucia bólowe są irytujące i przeszkadzają w codziennych czynnościach, można wziąć tabletkę przeciwbólową, na przykład, tą, która pomaga na ból głowy. Kolejny nieprzyjemny moment, który może przeszkadzać pacjentom przez pierwsze dni po zafiksowaniu aparatu, jest ucisk aparatu na błonę śluzową oraz tworzenie się otarć. W tym przypadku również istnieje rozwiązanie: lekarz, po fiksacji aparatu, daje pudełko z woskiem. Ten wosk należy naklejać na elementy, które wywierają bolesny ucisk. Po jakimś czasie wosk odpada, lub zmywa się szczotką. Jeśli problem utrzymuje się po tej procedurze, należy znowu nakleić wosk na element, który uciska. Zazwyczaj po 3-5 dniach bolesność znika.
Dykcja w przypadku leczenia aparatami przedsionkowymi (zewnętrznymi) nie jest zaburzona.
Bardzo ważnym momentem w leczeniu aparatem stałym jest utrzymywanie wzorowej higieny jamy ustnej. Przyczyną niedogodności jest utrudnione dotarcie do wszystkich powierzchni zębów i elementów aparatu. Zęby muszą być oczyszczane przed lustrem rano, po śniadaniu i wieczorem, po ostatnim posiłku. Specjalnie stworzona do tego szczoteczka ortodontyczna, która posiada wyprofilowany rowek, pomaga dotrzeć do trudno dostępnych miejsc. Warto zaopatrzyć się również w wyciorek, służący do oczyszczania powierzchni międzyzębowych, a także do czyszczenia drobnych elementów aparatu. Zamiast zwykłych nici dentystycznych należy użyć super floss. Ma ona twardą końcówkę, która pozwala wstawić nic w szczelinę miedzyzębową. Do oczyszczania trudno dostępnych miejsc można również użyć irygatora.
W czasie leczenia ortodontycznego pacjent musi odmówić chipsom, krakersom, orzechom, karmelkom, toffi, itp., ponieważ mogą one złamać cześć aparatu lub ściągnąć go. Wszystkie owoce i warzywa należy kroić na małe kawałki. Jeśli aparat jest termoaktywny, należy unikać zbyt zimnych (np. lody) lub zbyt gorących pokarmów, ponieważ różnica temperatury kiepsko wpływa na właściwości takich urządzeń.
W leczeniu niektórymi aparatami, zawierającymi zamki estetyczne, aby uniknąć ich kolorowania zaleca się nie pić mocnej herbaty, kawy i innych produktów barwiących (np. wino). Zamki szafirowe nie podlegają przebarwieniom. U pacjentów z „językowymi” (wewnętrznymi) aparatami występuje nieco więcej problemów. Częściowo cierpi wymowa. Okres adaptacji trwa znacznie dłużej. Często w wyniku trwałego drażnienia przez aparat robią się wrzody i odleżyny. W takim przypadku należy zgłosić się do lekarza ortodonty, żeby on wypisał maść, a także przebadał pacjenta. Szczególną uwagę należy zwrócić na higienę, ponieważ powierzchnie od strony językowej są znacznie trudniejsze do oczyszczania niż od strony przedsionkowej. Ale w końcu wszystkie te trudności są czasowe, i da się je przezwyciężyć, gdy istnieje cel: „Piękny uroczy uśmiech!”
No i chyba najważniejsze pacjent musi być świadomy, że połowa sukcesu leczenia to on sam. To właśnie od niego, jego działań i sumienności w spełnianiu zaleceń lekarza zależy powodzenie leczenia.
