Jedną z głównych przeszkód w przeprowadzeniu zabiegu implantacji jest niewystarczająca „ilość” kości. Może się zdarzyć, że lekarz po ocenie zdjęcia RTG (tzw. pantomogramu) uzna, że u danego Pacjenta nie ma „miejsca” na wszczep. Oznacza to, że nastąpił zanik kości. Nie jest to jednak sytuacja bez wyjścia. Pacjent może zdecydować się na zabieg odbudowy kości czyli na tzw. augmentację kości. Obecnie techniki augmentacyjne pozwalają na „odtworzenie” kości w miejscu, w którym uległa ona zanikowi. Techniki te znalazły szerokie zastosowanie w implantologii. Wyróżniamy wśród nich następujące metody:
• Sterowana regeneracja kości
Celem tego zabiegu jest uzupełnienie ubytku kości w miejscu, w którym uległa ona zanikowi oraz zapobiegnięcie wrastaniu w to miejsce tkanki łącznej. Pierwszym etapem jest nacięcie dziąsła w znieczuleniu miejscowym. Następnie lekarz odsłania kość, aby dotrzeć do miejsca, w którym będzie umieszczać specjalny materiał kościotwórczy. Po aplikacji preparatu kościozastępczego zakładana jest membrana pełniąca funkcję ochronną oraz umożliwiająca prawidłowy przebieg procesu regeneracji kości. Ostatnim etapem jest ponowne osłonięcie miejsca zabiegu tkanką dziąsła oraz założenie szwów. Okres gojenia po tym zabiegu wynosi minimum 3 miesiące.
• Podniesienie dna zatoki szczękowej
Zabieg podniesienia dna zatoki dotyczy najczęściej bocznych odcinków szczęki, ponieważ głównie w tych miejscach zatoki „schodzą” najniżej. W takich przypadkach implantacja mogłaby doprowadzić do uszkodzenia błon zatoki, ponieważ wszczepiany implant byłby dłuższy niż wynosi wysokość wyrostka zębodołowego. Przeprowadzenie zabiegu polega na tym, że materiał kościotwórczy umieszcza się pomiędzy dnem zatoki a granicą kości wyrostka zębodołowego. Stosuje się tu dwie metody: otwartą i zamkniętą.
W metodzie otwartej możliwe jest podniesienie dna zatoki od 5mm do 8 mm, a okres gojenia wynosi minimum 6 miesięcy. Zabieg polega na nacięciu dziąsła w bocznym odcinku szczęki od strony przedsionka jamy ustnej (po uprzednim znieczuleniu miejscowym). Lekarz odsłania kość, a następnie z użyciem specjalnych wierteł znosi ją do momentu, w którym ukaże się błona śluzowa zatoki. Kolejną czynnością jest podniesienie błony zatoki i umieszczenie pomiędzy nią a kością materiału augmentacyjnego z użyciem przeznaczonych do tego narzędzi. Zabieg kończy założenie membrany wspomagającej i zszycie rany. Dużą zaletą tej metody jest wzrokowa kontrola lekarza nad przebiegiem zabiegu. Istnieje również możliwość przeprowadzenia równoczesnej implantacji.
W metodzie zamkniętej natomiast możliwe jest podniesie dna o maksymalnie 4 mm i również przeprowadzenie jednoczesnej implantacji. W ogólnym pojęciu metoda zamknięta przebiega w sposób bardzo zbliżony do zabiegu wszczepiania implantu. Przed rozpoczęciem zabiegu lekarz określa, o ile mm należy podnieść zatokę, by można było w sposób bezpieczny wprowadzić dany implant. Po znieczuleniu, w szczycie wyrostka kości Pacjenta, nawiercany zostaje otwór z użyciem wierteł implantologicznych. Wygląda to jak przygotowywanie łoża do wszczepienia implantu. Różnica polega na tym, że łoże to zostaje w dalszym etapie poszerzone i pogłębione – w ten sposób uzyskuje się dostęp do dna zatoki szczękowej. Następnie lekarz wprowadza przez wytworzony otwór materiał kościozastępczy uzupełniony wiórkami kostnymi – dno zatoki zostaje podniesione. Kolejnym etapem jest już wprowadzenie implantu. Podstawową zaletą tej metody jest mniejsza ingerencja i traumatyczność – z punktu widzenia Pacjenta. Jednak metoda ta jest znacznie trudniejsza do wykonania w porównaniu z metodą otwartą, ponieważ ryzyko uszkodzenia błony śluzowej zatoki jest w tym przypadku znacznie większe – lekarz nie ma możliwości kontroli wzrokowej całego procesu.
• Rozszczepienie wyrostka zębodołowego
Ten zabieg jest stosowany w odcinkach bocznych żuchwy w przypadku, gdy wyrostek kości jest zbyt wąski, aby można było wszczepić implant. Wykonuje się wówczas poszerzanie wyrostka, które polega na jego rozszczepieniu przy użyciu klasycznych narzędzi tnących np. pił lub wierteł. Rozszczepienie wyrostka poprzedza oczywiście nacięcie dziąsła i odsłonięcie kości przeprowadzane w znieczuleniu miejscowym. Po rozszczepieniu i odseparowaniu kości uzyskuje się szczelinę, w której lekarz umieszcza materiał kościozastępczy i ewentualnie również wiórki kostne. W sprzyjających okolicznościach możliwe jest jednoczesne przeprowadzenie implantacji. Cały zabieg zakończony jest zamknięciem rany i założeniem szwów.
